Ciekawym wykładem prof. dr. hab. Wiesława Cabana pt. „Syberyjski epilog powstania styczniowego” podsumowano wystawę „Czas walki i nadziei – 160. rocznica Powstania Styczniowego” w Muzeum Ziemi Wieluńskiej.
Bardzo często, gdy rozmawiam ze studentami, stawiamy pytanie. Dlaczego w świadomości społeczeństwa polskiego mocniej tkwi powstanie styczniowe niż powstanie listopadowe? Odpowiedź jest prosta. Powstanie listopadowe dotknęło tylko grupę szlachty, natomiast powstanie styczniowe – cały naród. Nie tylko szlachtę, ale chłopów, duchowieństwo, mieszczan. 40 tys. powstańców poszło na Syberię, część z nich wróciła. Pamięć o tych, którzy są na Syberii, została. Ci, którzy wrócili, tę pamięć utrwalali. Z tą pamięcią syberyjską wchodziliśmy w pierwszą niepodległość i w czasie II Wojny światowej nie było obozu politycznego, który by nie nawiązywał do powstania styczniowego. Czy to była Armia Krajowa, czy Gwardia Ludowa – wszyscy do powstania styczniowego nawiązywali. I nawet po 1945 roku też nie było opcji, aby nie mówiono o powstaniu styczniowym. To powstanie żyje – mówił nam w wywiadzie prof. Wiesław Caban.
Wywiadu z prof. Wiesławem Cabanem posłuchasz tutaj.
Tematem zsyłek na Syberię żywo zainteresowana była dr Bożena Rabikowska, której dziadek, mieszkaniec Szynkielowa, został uratowany przez zesłańca, powstańca styczniowego Józefa Topolskiego, lekarza z Taszkientu:
Zainteresowanych tematem odsyłamy do książek prof. Cabana, które znajdują się w muzealnej bibliotece.
Wiesław Caban (ur. 26 marca 1946 w Mierzycach), to polski historyk, profesor nauk humanistycznych. Jego zainteresowania badawcze obejmują: dzieje polskich zrywów niepodległościowych (w szczególności powstania styczniowego), stosunki polsko-rosyjskie w XIX i początkach XX w., przemiany społeczno-gospodarcze i kulturalne w Królestwie Polskim, a także biografistykę polonijną Odznaczony m.in. Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.