O tym, jak wyglądały święta w regionie kutnowskim oraz o tradycji chodzenia „z jasełkami”, a także o rzeźbach związanych z Bożym Narodzeniem z Józefem Stańczykiem, twórcą ludowym z Kutna, rozmawiał Grzegorz Nowak.
Nota biograficzna artysty przygotowana przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej:
Józef Stańczyk (ur. 1953) jest rzeźbiarzem czynnie tworzącym od lat 70. ubiegłego wieku. Od lat 80. dołączył do grupy rzeźbiarzy tworzących specyficznie ukształtowanym „stylu kutnowskim” rzeźbiarstwa, który charakteryzuje się spiętrzeniem w horyzontalnym układzie kilku rzędów figur, zwartych w jednej bryle. Pierwszych prezentacji swoich prac dokonał w latach 1972-1974 i wtedy otrzymał pierwsze wyróżnienia. Rzeźbi motywy sakralne, sceny biblijne, obrzędowe, figurki aniołów, a także diabły jako element wierzeń ziemi łęczyckiej. Ma własny styl i stosuje bogatą kolorystykę, tworzy w drewnie lipowym.
Jego prace znajdują się w wielu muzeach w: Kutnie, Łęczycy, Toruniu, Łodzi, w Muzeum Etnograficznym w Warszawie, u kolekcjonerów prywatnych w Polsce, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Szwajcarii, Stanach Zjednoczonych, we Włoszech, w Australii i w Argentynie.
Corocznie od 2007 roku jest obecny na Międzynarodowych Targach Sztuki Ludowej w Krakowie, a od 2011 roku w Katowicach na festiwalu promującym światową sztukę naiwną „Art Naif Festiwal”, wystawach i kiermaszach w: Kutnie, Łodzi, Toruniu, Krakowie, Lublinie, Warszawie, Łęczycy, Łącku, Płocku, Gdańsku, Sannikach, Żyrardowie, Norymberdze, we Frankfurcie, w Wdzydzach Kiszewskich, Ozorkowie, Krzyżanowie i Kole.
Od 2008 roku jest członkiem TPZK i aktywnie działa w sekcji rzeźbiarskiej. Na co dzień upowszechnia „rzeźbę po kutnowsku” – nasze regionalne dziedzictwo kulturowe – prowadząc pogadanki o sztuce ludowej i obrzędach świątecznych w szkołach, przedszkolach, muzeach i domach opieki społecznej.
Jest kolekcjonerem rzeźby ludowej. Zbiera anioły, ptaki, wizerunki Chrystusa Frasobliwego i różne wizerunki Matki Boskiej, które wypożycza na wystawy regionalne i ogólnopolskie.
Od 2019 roku jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie.
Nagrody:
• wyróżnienie – konkurs „Współczesna Łęczycka Sztuka Ludowa” w Łęczycy – 1989 r.
• wyróżnienie – konkurs „Mój jubileusz” w Radomsku – 2000 r.
• III nagroda – konkurs „Rzeźba Ludowa i Nieprofesjonalna Woj. Łódzkiego” – 2002 r.
• wyróżnienie – konkurs „Rzeźba Ludowa i Nieprofesjonalna Woj. Łódzkiego” – 2008 r.
• Odznaka Honorowa m. Poznania – za udział w tworzeniu pomnika-mauzoleum gen. Franciszka-Włada w Piątku
• Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” nadana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 2017 r.
