Emeryci i renciści, którzy dorabiali do swoich świadczeń w ubiegłym roku powinni do 1 marca powiadomić ZUS o osiągniętym w ubiegłym roku przychodzie oraz o wybranym przez siebie systemie rozliczeniowym – miesięcznym lub rocznym – w zależności od tego, co jest korzystniejsze dla świadczeniobiorcy.
Przychody rozlicza się na podstawie zaświadczenia pracodawcy, zatrudniającego emeryta lub rencistę – wyjaśnia Monika Kiełczyńska – regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa łódzkiego. – Osoby opłacające składki same za siebie (np. prowadzący działalność gospodarczą) powinny przedstawić oświadczenie o wysokości przychodu. W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność, za przychód uważa się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zaświadczenie/oświadczenie należy dostarczyć do oddziału ZUS, który wypłaca emeryturę lub rentę. W przypadku nie przekazania do Zakładu powyższych informacji, ZUS może zawiesić wypłatę świadczenia, a nawet zażądać zwrotu niesłusznie pobranych, gdyż osiągany przez emeryta/rencistę przychód może wpływać na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia. Zmniejszeniu podlega emerytura/renta, gdy uzyskany przychód jest większy niż 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju. Do zawieszenia świadczenia dochodzi wówczas, gdy przychód przekroczy górną kwotę graniczną, tzn. 130 procent przeciętnego wynagrodzenia.
W 2020 roku kwoty te kształtowały się następująco:
Okres\procent |
70 proc. |
130 proc. |
1-2/2020 |
3 452,20 zł |
6 411,10 zł |
3-5/2020 |
3 639,10 zł |
6 758,20 zł |
6-8/2020 |
3 732,10 zł |
6 931,00 zł |
9-11/2020 |
3 517,20 zł |
6 531,90 zł |
12/2020 |
3 618,30 zł |
6 719,70 zł |
Roczna kwota przychodu |
43 187,90 zł |
80 205,20 zł |
Gdy przekroczony zostaje próg 70 procent przeciętnego wynagrodzenia, świadczenie umniejsza się o kwotę przekroczenia, maksymalnie zaś (gdy kwota przekroczenia jest wyższa, niż kwota maksymalnego zmniejszenia) o kwotę:
w okresie 1-2/2020
-599,04 zł dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
-449,31 zł dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy
-509,22 zł dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba
w okresie 3-12/2020
-620,37 zł dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
-465,31 zł dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy
-527,35 zł dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba
Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, a także osoby, które pobierają z ZUS renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową oraz renty rodzinne przysługujące po osobach uprawnionych do tych świadczeń, mogą zarobkować bez ograniczeń i nie muszą powiadamiać ZUS o osiąganych zarobkach.